Girdi çıktı tablosu

Girdi çıktı tablolarında her sektör için; üretim bakımından sektörün hangi sektörden girdi olarak ne değerde mal aldığı ve katma değeri, tüketim bakımından sektörün malından hangi sektörlerin ne değerde aldığı ve nihai tüketicinin aldığı ürünün değeri yer alır.

Girdi çıktı tabloları, bir yandan bir malın nihayetinde değerini oluşturan katma değerlerin hangi sektörlerden elde edilen gelire karşılık geldiğinin, diğer yandan belli bir sektörün nihai tüketiciye belli bir değerde ürün satabilmesi için tüm sektörlerde ne kadar etkinlik olması gerektiğinin saptanmasını sağlar.

Kuramsal olarak her mal, kendisi dahil malların tümünün üretiminde girdi olarak kullanılabilir. Bu durumda j’yinci malın üretim maliyetini oluşturan kalemler açıkça görülsün diye alt alta yazarsam;

Girdi maliyetleri	→	GD1,j
	→	GD2,j
	→	…
	→	GDi,j
	→	…
	→	GDm,j
Katma değer	→	KDj
		↓
Ürünün değeri		Dj

Mavi fonlu son satırda, ürünün değeri vardır. Onun üzerindeki yeşil satırda, katma değer vardır. Onun üzerindeki gri satırlarda, mal türlerine göre girdi maliyetleri vardır. Malın değeri, üretim bakımından girdilerin maliyeti ile katma değere eşit olduğundan son satır, üzerindeki satırların toplamına eşittir;

^GD_1,j + ^GD_2,j + … + ^GD_i,j + … + ^GD_m,j + ^KD_j = D_j

Bunlar, j’yinci malın arzıyla ilgilidir. Somut ekmek örneğinde ekmek j’yinci malsa ^GD_i,j‘ler, un, maya, su, tuz, odun gibi girdilerin maliyetidir, ^KD_j katma değer, D_j ise üretilen ekmeğin değeridir. Talep eden ister bir aile olsun ister bir fabrikanın yemekhanesi olsun ekmek piyasaya arz edilmişse değeri girdi maliyetleri artı katma değere eşittir.

Malın talep edilen miktarının değeriyse, tek tek her sektörün bu maldan girdi olarak aldığı miktar (girdi olarak talebi) ile nihai tüketiciler tarafından alınan miktarın (nihai tüketimin) toplamına eşittir. Toplam tüketimi oluşturan öğeleri bir satırda listelersem;

Girdi talepleri						Nihai tüketim		Ürünün değeri
↓	↓	↓	↓	↓	↓	↓
GDi,1	GDi,2	…	GDi,j	…	GDi,m	TDi	→	Di

Mavi fonlu son sütunda, ürünün değeri vardır. Onun solundaki kırmızı sütunda, nihai tüketim vardır. Onun solundaki gri sütunlarda, tek tek sektörlerin i’yinci maldan kullandıkları girdilerin değerleri vardır. Malın değeri, tüketim bakımından tek tek sektörlerin girdi olarak kullandıklarının değeri ile nihai tüketimin değerinin toplamına eşittir.

^GD_i,1 + ^GD_i,2 + … + ^GD_i,j + … + ^GD_i,m + ^TD_i = D_i

Bunlar, i’yinci malın talebiyle ilgilidir. Somut un örneğinde un i’yinci malsa ^TD_i,j‘ler, ekmek, makarna, pizza gibi malların üretiminde girdi olarak kullanılan unun değeri, ^TD_j nihai tüketicinin tükettiği unun değeri, D_j ise tüketilen unun değeridir.

Tüm mallar için üretimin bileşenlerine karşılık gelen sütunlar ile tüketimin bileşenlerine karşılık gelen satırlar birleştirildiğinde girdi çıktı tablosu oluşur;

GD1,1	GD1,2	…	GD1,j	…	GD1,m	TD1	D1
GD2,1	GD2,2	…	GD2,j	…	GD2,m	TD2	D2
…	…	…	…	…	…	…	…
GDi,1	GDi,2	…	GDi,j	…	GDi,m	TDi	Di
…	…	…	…	…	…	…	…
GDm,1	GDm,2	…	GDm,j	…	GDm,m	TDm	Dm
KD1	KD2	…	KDj	…	KDm
D1	D2	…	Dj	…	Dm

Bu girdi çıktı tablosu kapalı bir ekonomi içindir. Dış ticaretin işin içine girmesiyle bir ihracat sütunuyla, bir ithalat satırı eklenir;

GD1,1	GD1,2	…	GD1,j	…	GD1,m	TD1	İhD1	D1
GD2,1	GD2,2	…	GD2,j	…	GD2,m	TD2	İhD2	D2
…	…	…	…	…	…	…	…	…
GDi,1	GDi,2	…	GDi,j	…	GDi,m	TDi	İhDi	Di
…	…	…	…	…	…	…	…	…
GDm,1	GDm,2	…	GDm,j	…	GDm,m	TDm	İhDm	Dm
İtD1	İtD2	…	İtDj	…	İtDm
KD1	KD2	…	KDj	…	KDm
D1	D2	…	Dj	…	Dm

Açık ekonominin girdi çıktı tablosundaki ihracat sütunu hangi ülkelerdeki hangi sektörlere ihracat yapıldığını, ithalat sütunu da ithalatın hangi ülkelerdeki hangi sektörlerden yapıldığını göstermez.

Varolan tek kapalı ekonomi dünya ekonomisinin bütünüdür. Dolayısıyla her ülkenin her sektörünü ayrı bir sektör olarak kapsayan dünya girdi çıktı tablosu, kapalı ekonomi için geçerli olan girdi çıktı tablosu özelliklerini taşır. Dünyanın tümünü kapsayan girdi çıktı tablolarını ayrıca tartışacağım. (Bknz. Dünya girdi çıktı tabloları [hazırlanıyor])