Hala nasıl o kadar çok iş var?

Author (2015) işyeri otomasyonun tarihini ve geleceğini incelediği yazısında hızla gelişen bilgisayarlar, robotlar ve makine öğrenmesi gibi teknolojik gelişmelerin işsizliğe yol açmaktansa talep edilen iş türlerini değiştireceği öngörüsünde bulunuyor. Yazdıklarını özetle aktaracağım.

“Hala nasıl o kadar çok iş var?” yazısını okumaya devam et

Dünya ekonomisinde ülkeler ve sektörler

Bir sektörde üretilen üründen hangi sektörde kim ne kadar kazanıyor ya da bir sektörde üretilen ürün hangi sektörlerin katma değerini kendinde cisimleştiriyor? Salt ürün miktarlarına bakmak yerine üründe cisimleşen katma değeri hesaplamak, ülkelerin ve sektörlerin Dünya ekonomisindeki konumu hakkında çarpıcı sonuçlar çıkarıyor.

“Dünya ekonomisinde ülkeler ve sektörler” yazısını okumaya devam et

WIOT’a göre Dünya ekonomisi

Bu yazıda WIOT verilerine göre Dünya ekonomisinde katma değerin 1995-2011 dönemindeki gelişimini irdeliyorum. WIOD projesi çerçevesinde, 1995-2011 dönemi için Dünya girdi çıktı tabloları hazırlanmış bulunuyor. Kapsamı bakımından ayrıntıları, “WIOT’un kapsamı” yazımdan inceleyebilirsin. Burada, katma değer üretiminin seçilmiş ülkeler (Türkiye, ABD, Japonya) ve ülke grupları (AB, BRICS ve diğer ülkeler) ile ana sektörler (hizmet, madencilik, tarım ve imalat) bakımından 1995-2011 dönemindeki gelişimini özetleyeceğim.

“WIOT’a göre Dünya ekonomisi” yazısını okumaya devam et

Girdi çıktı çözümlemesinin tekniği

Girdi çıktı tablosunda yer alanlar, tanım gereğidir; dolayısıyla baktığın her gerçekleşmede doğru çıkar. Ama çözümleme yapmaya ve kestirimlerde bulunmaya yaramaz. Toplam gerçekleşmelerin ötesine geçip birim değerlerle (malın bir biriminin değeriyle) düşünmeye başladığında durum değişir.

“Girdi çıktı çözümlemesinin tekniği” yazısını okumaya devam et

Girdi çıktı çözümlemesinin anlamı

Girdi çıktı çözümlemesi (İng. input output analysis) iki olguyu iktisadi çözümlemeye katar. Birinci olgu, yalıtılmış sektör bulunmadığıdır; bir sektörün etkinliklerindeki azalma ya da artışların girdiler aracılığıyla tüm sektörlerdeki etkinliklere etkisi vardır. Malın değerinde katma değerin yanı sıra girdilerin değeri gözükse bile ikinci olgu, girdi değerlerinin yalnızca başka sektörlerdeki katma değerin üretilen malın değerine taşınmasına aracılık etmesidir; malın değeri, sırf katma değerden oluşur. Bu olguları, önce sayısal bir örnekle sonra daha somut bir örnekle anlatacağım.

“Girdi çıktı çözümlemesinin anlamı” yazısını okumaya devam et

Katma değer ihracatı

İktisadi çözümleme katma değer ticaretine göredir, doğrudan bürüt dış ticaret istatistiklerinin kullanılması ancak bir yakınsamadır ki yirmi beş otuz yıl öncesine kadar bu bir sorun yaratmıyordu; ama  artık bizzat uluslararası iktisadın temel sorunlarından biridir. Toplam üretiminin içinde ihraç ettiği ürünlerinin ve toplam tüketiminin içinde ithal ettiği ürünlerinin payı ihmal edecek denli az olan bir ülke, -sanayi içi ticaretin bir sonucu olarak- ekonomisi neredeyse tamamen dış ticaretten oluşan bir ülke olarak gözükebilir ya da teknolojik ürün üretme kapasitesi bulunmayan bir ülke, yüksek teknoloji ihracatçısı olarak gözükebilir. Johnson (2014) beş olgu saptayarak bu soruna ışık tutuyor. Bu yazıdaki verileri, şekli ve tabloları Johnson’un (2014) çalışmasından aldım.

“Katma değer ihracatı” yazısını okumaya devam et